Giấc Mộng Tước Lộc - (爵祿之夢) - Chương 5 - Trạng nguyên

 Chương 5: Trạng nguyên 

Sáng sớm tinh sương, sương mù còn phủ mờ mặt cỏ, Tinh Tâm đã khăn gói lên đường. Trang Hoa đứng tiễn ở đầu ngõ, tay nàng nắm chặt ống tay áo chàng như muốn níu lại chút gì đó của hiện tại.

"Huynh lên kinh nhớ giữ gìn sức khỏe. Kinh thành không như quê mình, người đông đủ thành phần, muội lo nhiều chuyện chẳng lành..."

Tinh Tâm nhẹ nhàng vuốt tóc nàng, giọng chắc nịch:

"Huynh nhất định sẽ đỗ Trạng Nguyên. Không phải vì công danh mà vì lời hứa với muội. Đợi huynh trở về, danh chính ngôn thuận đón muội vào cửa nhé!"

Trang Hoa gật đầu, mắt hoe đỏ nhưng không khóc. Nàng đứng nhìn theo bóng lưng chàng khuất dần nơi con dốc phủ sương, lòng chỉ thầm nhủ: "Thiếp không mong chàng chức tước cao sang, chỉ mong còn thấy ngày chàng về đây đoàn tụ là thiếp mãn nguyện rồi."

Kinh thành những ngày mùa thu nắng nhẹ rơi trên các mái ngói lưu ly, mặt đường lát gạch khô sạch dẫn đến Trường An giám, nơi tuyển chọn nhân tài vào hàng đầu cả nước. Người dự thi tề tựu khắp nơi, áo dài chỉnh tề, kẻ cưỡi ngựa, người đi bộ, chen chúc thuê trọ quanh cổng phía Đông.

Tinh Tâm chọn một quán trọ nhỏ trong hẻm vắng, không ồn ào, đủ yên tĩnh cho chuyện ôn lại sách vở. Ngay ngày đầu đặt chân đến, chàng ra hiệu sách ở cổng Nam để tìm mua vài cuốn lục sử, thì vô tình chạm mặt một ông lão râu bạc, tay áo rộng thùng thình, ánh mắt sáng như đuốc.

"Lạ thật," ông lão lên tiếng, giọng trầm đục, "Sử truyện lại nằm chung với sách dạy buôn bán. Thiên hạ này quả loạn rồi!"

Tinh Tâm bật cười, đáp lễ:

"Chính vì thế nên kẻ học chữ càng phải rõ lòng, nếu không sẽ bị mờ mắt mất."

Ông lão nhìn chàng một lúc, gật gù:

"Hoa ngôn mà vững cốt đấy. Ngươi là thí sinh dự thi kỳ này?"

"Dạ, vâng. Tên tiểu sinh là Tinh Tâm."

"Ta là Tín... à, một kẻ già đã từng theo nghiệp bút mực." Ông lão khẽ cười không xưng danh nhưng ánh mắt lại ánh lên tia thích thú như tìm được người hạp ý. "Thiên hạ này, nếu ai cũng nghĩ được như ngươi, chắc đã bớt nhiều kẻ cầm bút xu nịnh rồi."

Hai người cùng phá lên cười. Đó là buổi gặp gỡ đầu tiên  ngỡ là tình cờ mà như hữu duyên.

Sau cuộc trò chuyện, cả hai cùng bước ra khỏi hiệu sách vừa đi vừa nói chuyện rôm rả.

"Ngươi nghĩ gì về thế sự hiện tại?"  ông lão hỏi, tay chắp sau lưng, bước chậm trên con phố lát đá.

Tinh Tâm đáp không do dự:

"Quốc pháp bất minh, quan lại bất chính, dân khổ đã lâu. Chúng thần tử không thể ngồi nhìn. Chỉ tiếc người có tài thì ít mà người có lòng lại càng hiếm."

Tín Trung gật nhẹ, ánh mắt trầm xuống:

"Thế nên mới cần tìm những kẻ học sâu hiểu rộng để gầy dựng cốt lõi chứ không phải để bợ đỡ. Ngươi có chí hướng đó không?"

"Nếu không có, tiểu sinh đã ở lại quê làm ruộng cho rồi. Học chữ không phải để tô điểm mình mà để giúp thiên hạ thái bình an vui. Nếu một ngày tiểu sinh đủ tài, điều đầu tiên là xin giảm thuế cho dân. Kẻ nghèo ăn không đủ còn bị vét thêm thì quốc gia chẳng khác gì cái nồi thủng đáy."

Ông lão bật cười to, vỗ vai chàng:

"Giỏi. Nói được câu ấy xem như không uổng một lần gặp mặt. Ngươi tên là Tinh Tâm... ta sẽ nhớ lấy cái tên đó.

Chiều hôm đó, mặt trời nghiêng bóng phía tường thành phía Tây. Tinh Tâm trở về quán trọ. Mọi thứ vẫn yên ắng. Người trong trọ đã trở về phòng nghỉ ngơi, chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới. Chàng định đọc thêm vài trang sách nhưng chưa kịp đặt chân vào phòng thì bị một nhóm quan sai ập tới.

“Ngươi là Tinh Tâm, thí sinh từ An Châu?” – một tên đầu đội mũ đồng, tay cầm bản khiếu nại hỏi lớn.

“Phải, có chuyện gì?” – Tinh Tâm cau mày.

“Có người tố ngươi ăn cắp sách cổ tại hiệu sách cổng Nam. Chủ hiệu đã khai rõ, vật ấy mất sau khi ngươi rời đi.”

“Ta không làm!” – chàng phản bác. “Ta chỉ đọc, không mang theo gì cả. Các vị có thể kiểm tra hành lý.”

Bọn quan sai hất hàm ra lệnh lục soát trước mặt bao người. Không lâu sau, từ trong chăn lôi ra một cuốn sách bọc lụa đỏ.

“Chính là nó!” – một gã được gọi làm chứng kêu lên.

Tinh Tâm chết sững. Đó không phải sách của chàng, nhưng rõ ràng được đặt trong phòng.

“Ta bị gài bẫy. Có kẻ muốn hãm hại ta.”

“Ngụy biện!” – tên quan sai gắt. “Về nha môn mà nói! Kẻ có học mà lại đi trộm sách sao? Hèn hạ thật chứ!”

Đúng lúc ấy, một giọng trầm vang lên:

“Khoan đã.”

Một thanh niên mặc áo đỏ sậm bước ra, dáng người cao lớn, tóc búi gọn, ánh mắt sắc như dao.

“Ta cũng có mặt tại hiệu sách đó hôm nay. Chính mắt ta thấy vị huynh đài này chỉ đọc sách, không mang đi thứ gì. Còn gã gọi là nhân chứng thì lảng vảng sau lưng người khác suốt buổi.”

Tên quan sai chau mày: “Ngươi là ai mà dám xen vào?”

“Ta là Thành An. Ta sống ở dãy phòng bên cạnh, ta tuy là nam kĩ ở đây nhưng quen mặt hết người ra vào. Vừa rồi ta thấy có một gã lạ mặt dáng nhỏ mặc áo xám, đội khăn che nửa mặt trông rất khả nghi lén vào phòng vị huynh đây. Hắn nhìn trước ngó sau rồi nhét thứ gì đó vào trong chăn. Lúc hắn bước ra, ta phát hiện một miếng lụa rơi dưới bậc cửa viền còn dính dấu sáp son loại chỉ có quan lại mới dùng để bọc sách quý.”

Thành An đưa ra miếng lụa nhỏ đã được gói kỹ trong khăn tay. “Nếu các vị không tin, có thể mang đi đối chiếu với cuốn sách vừa tìm thấy.”

Ánh mắt rắn rỏi, lời nói mạch lạc của Thành An khiến bọn quan sai bắt đầu lưỡng lự. Cuối cùng, chúng đành hậm hực bỏ đi sau vài lời doạ nạt.

Khi chỉ còn hai người, Tinh Tâm cúi đầu cảm tạ:

“Ân cứu mạng hôm nay, tại hạ khắc cốt ghi tâm. Không dám hỏi quý danh...?”

“Đã nói rồi, Thành An.” – Người kia mỉm cười. Nụ cười ấy khiến khuôn mặt anh thêm rắn rỏi, hào hoa mà không hống hách. Một cảm giác tin cậy lan khắp lòng Tinh Tâm.

“Ta không ưa thấy kẻ ngay bị chèn ép. Mà ngươi có vẻ là người ngay thẳng đấy. Ở đất kinh thành này nếu không muốn bị vùi dập chà đạp phải cẩn thận hơn.”

Tinh Tâm cười nhẹ:

“Xin đa tạ Thành huynh. Vậy nếu đã là duyên xin nhận một lạy kết nghĩa.”

“Khách sáo rồi! Được được! Tinh đệ!”

Hai người cúi đầu. Một tình huynh đệ vừa hình thành – đúng vào lúc Tinh Tâm cần nhất.

Đêm ấy, dưới ánh đèn dầu trong căn phòng nhỏ nơi hậu viện, cả hai cùng ngồi uống trà nhạt. Không khí lặng lẽ, chỉ còn tiếng côn trùng ngoài hiên.

“Thành huynh hành động quả quyết, lời nói chắc chắn, nhưng ta vẫn chưa rõ tại sao lại làm nghề tiếp khách?”  Tinh Tâm hỏi, giọng không chút phán xét.

Thành An bật cười, ánh mắt vẫn điềm nhiên:

“Vì cái nghèo, và vì thân thế. Ta mồ côi, lớn lên ở tửu lâu không ai dạy lễ nghĩa, chỉ biết học cách chiều lòng người. Nhưng trong lòng ta vẫn thích chữ nghĩa, đọc thơ, viết văn, đó là cách ta giữ lại một phần người thật của mình. Ngươi có thể cườ  nhưng mỗi đêm sau khi khách rời đi, ta lại đọc thơ Đỗ Phủ, viết vài câu Hàn Dũ cho bớt thối rữa tâm can.”

Tinh Tâm im lặng. Chàng nhìn Thành An một lúc rồi chậm rãi nói:

“Không có gì đáng cười cả. Trên đời có người sinh ra được dạy điều hay, có người phải tự tìm nó giữa bùn nhơ. Huynh đã giữ được lòng mình vậy đã hơn bao kẻ đỗ đạt mà bán rẻ chính khí.”

Thành An nhìn chàng, đôi mắt vốn sắc nay lại ánh lên vẻ dịu dàng hiếm thấy:

“Huynh nghĩ ta còn xứng kết giao?”

“Không chỉ xứng mà là rất đáng quý.”  Tinh Tâm gật đầu chắc nịch.

Cả hai cùng nâng chén không chúc tụng gì to tát nhưng trong lòng, đã rõ ràng một chữ: tri kỷ.

Tinh Tâm im lặng một thoáng rồi nói:

“Huynh biết không, ta từng quen một người. Hắn cũng biết cách lấy lòng người khác, nhưng không giữ được lòng tự trọng. Vì danh, vì lợi, hắn chấp nhận từ bỏ cả thân xác để được ở gần quyền lực.”

Thành An hơi nghiêng đầu:

“Còn ta, tuy cũng học cách mỉm cười với người ta không thích, nhưng chưa từng quên ai là mình trong gương. Nếu phải lựa chọn, ta thà làm một kỹ nam yêu chữ nghĩa còn hơn làm một kẻ quyền quý nhưng không dám đối diện với chính mình.”

Tinh Tâm gật đầu, giọng trầm xuống:

“Giữa chốn kinh thành này, gặp được người như huynh là điều hiếm có.”

Cả hai người, một kẻ xuất thân từ tửu lâu, một kẻ cắm rễ trong sách vở  không câu nệ nhau. Trong thời cuộc đảo điên, họ như hai que đuốc nhỏ giữa đêm dày soi sáng cho nhau bằng sự chân thành và chính trực. Từ giây phút ấy, Tinh Tâm hiểu rằng giữa chốn kinh kỳ không thiếu kẻ cơ hội, nhưng người giữ được tâm sáng thì hiếm như sao mai. Và Thành An, người kỹ nam sống giữa phồn hoa mà không đánh mất mình, chính là ánh sao ấy.

Ngày thi đầu tiên. Trường thi rợp bóng cờ hiệu, quan binh đứng đầy lối vào. Gió heo may thổi qua mái ngói, khiến không khí vốn đã căng thẳng càng thêm rờn rợn.

Đề thi năm nay là một bài thất ngôn, yêu cầu thí sinh làm thơ với chủ đề: “Kẻ sĩ và trách nhiệm với xã tắc.”

Tinh Tâm cầm bút, tay không run. Dưới ánh sáng đục từ ngọn đèn dầu nhỏ, chàng đưa từng nét rõ ràng, mạch lạc. Trong bài, chàng không ngại ẩn dụ mỉa mai những kẻ bỏ học chạy theo quyền thế, ví chúng như “khuyển mã trong cung”, khen không dám cãi chê không dám sửa.

Chàng viết đoạn kết bằng bút lực mạnh mẽ, với lời cảnh tỉnh:

Học bất thành, đòi xứng đạo quân,
Lưng gù gối quỵ cúi thiên ân.
Bên vua ve vuốt lo vơ vét,
Cẩu hóa thân người vẫn cứ nhân.

Nhưng giữa lúc ấy, một toán lính lục soát bất ngờ bước vào phòng thi. Tiếng hô hoán vang lên khiến các thí sinh đồng loạt ngẩng đầu, tay cầm bút run nhẹ, vài kẻ giật mình làm rơi cả nghiên mực.

Chúng nạt nộ, lật tung hành trang của từng người. Không khí căng như dây đàn. Từng ánh mắt lo lắng liếc nhìn nhau, mồ hôi lấm tấm trên trán dưới ánh đèn dầu leo lét.

Rồi tiếng hô lớn vang lên từ góc phòng:

“Phát hiện mảnh giấy chép sẵn bài thơ!”

Tinh Tâm sững người. Bọn lính chìa ra một mảnh giấy nhỏ nét chữ nguệch ngoạc nhưng nội dung lại gần giống bài thơ chàng đang viết – chỉ khác là lủng củng, thiếu niêm luật, sai cả chính tả. Những thí sinh gần đó xì xào, ánh mắt chuyển từ ngờ vực sang dè bỉu.

Một người thì thầm:

"Tên đó dúng là phường dối trá!"

Một người khác nhíu mày:

"Kỳ lạ. Tên ấy xem chừng đàng hoàng chẳng giống kẻ gian lận nhưng giấy trắng mực đen thì biết chối làm sao?"

Giữa bao ánh mắt đổ dồn về mình, Tinh Tâm đứng chết trân. Cổ họng nghẹn lại. Chàng chưa từng thấy mảnh giấy ấy, chưa từng chạm vào nó. Trong lòng bắt đầu dấy lên một cảm giác bất an – ai đó đang muốn hãm hại chàng.

“Gian lận trong khoa cử. Chiếu theo luật, chém đầu!”

Tinh Tâm bị lôi ra khỏi trường thi giữa ánh mắt xì xào của các thí sinh khác.

Tại nha môn xét xử, ngay khi quan giám khảo chánh bước vào, ánh mắt Tinh Tâm sững lại, là người đàn ông đã trò chuyện với chàng hôm trước: Tín Trung.

Một thoáng ngạc nhiên, rồi ánh mắt ông trở lại nghiêm khắc. Nghe qua lời tố, ông lặng lẽ yêu cầu lấy bút tích thật để đối chiếu.

Tinh Tâm quỳ dưới sân đình, lòng trĩu nặng. Từ lúc bị bắt đi, một nỗi ngờ vực âm ỉ cuộn trong lòng chàng: đây không thể là chuyện ngẫu nhiên. Tờ giấy kia giống thơ của chàng nhưng lại quá vụng về như thể ai đó cố tình sao chép. Trong đầu chàng chỉ một cái tên hiện lên mơ hồ, nhưng chàng không dám thốt ra. Không bằng chứng nhưng có một linh cảm đầy cay đắng.

Trên bậc cao, Tín Trung không nói gì thêm. Ông nhướng nhẹ một bên mày, ánh mắt như quét một vòng đầy ẩn ý xuống phía dưới. Khi ánh nhìn dừng lại nơi gương mặt bối rối của Tinh Tâm, lòng ông khẽ se lại. Đó chính là chàng trai đã cùng ông đàm đạo sách vở hôm nọ khi còn cải trang làm thầy đồ. Khi dừng lại nơi tên lính già đang cầm tờ giấy, ông hơi nghiêng đầu, ngón tay cái gõ nhịp nhè nhẹ lên mặt bàn gỗ mun bóng loáng. Trong khoảnh khắc ấy, nét mặt ông khẽ biến đổi không phải phẫn nộ mà là suy tư.

Bản lĩnh của một người từng kinh qua bao kỳ thi, từng chứng kiến đủ loại mưu mô nơi trường ốc khiến ông nhạy bén với những chi tiết nhỏ nhất. Giấy nhòe mực, nét bút loạng choạng, không tương đồng với bài thi đang viết. Mà điều lạ hơn cả là mùi mực. Một thứ hương rất quen, nồng hơn mực thường dùng, bởi đó là mực chế riêng trong nội cung vốn không thể lọt ra ngoài nếu không có tay trong.

Ông khẽ gật:

"Không giống nhau. Người viết bản thi hiện tại bút lực vững, niêm luật chuẩn. Còn mảnh giấy này có dấu mực nhòe giống loại mực chỉ dùng trong hậu cung hoặc các phòng ghi chép.”

Ông nhìn sâu vào mắt Tinh Tâm, trầm giọng:

“Người này có gan châm biếm cả kẻ quyền cao chức trọng mà không sợ. Một kẻ như thế… nếu gian lận thì đã chẳng viết sắc đến vậy.”

Tiếng nghị luận dần nhỏ lại, không ai dám phản khánh quan nhất phẩm triều đình trước mặt. Cuối cùng, Tín Trung phất tay:

“Thả người.”

Tinh Tâm cúi đầu, không chỉ vì cảm tạ – mà còn để giấu đi ánh nhìn bừng lên trong đáy mắt. Chàng biết mình vừa được cứu. Nhưng cũng biết, từ nay... mình không thể đơn độc bước đi giữa chốn quan trường hiểm ác này nữa.

Chẳng lâu sau khi vụ việc lắng xuống, Liên Công nghe tin Tinh Tâm vẫn được dự thi, liền nghiến răng tức tối. Kế hoạch gài bẫy không thành, hắn buộc phải ra tay lần nữa! Lần này là ngay trong chính bài làm.

Một đêm trước ngày thi cuối cùng, dưới vỏ bọc của một quan lại giám sát, một thuộc hạ thân tín của Liên Công lén lút lẻn vào trường thi khi lính gác thay ca. Hắn ta đã quen mặt và được phép đi lại tự do. Với một động tác nhanh gọn, hắn đánh tráo quyển bài thi gốc của Tinh Tâm bằng một bản sao viết bằng mực thường, nhưng lời lẽ sáo rỗng, niêm luật rối loạn và kết cấu lỏng lẻo.

Sáng hôm sau, Tinh Tâm không hề hay biết. Chàng bước vào thi, ngồi đúng chỗ cũ, viết bài của mình với tất cả tâm huyết. Nhưng khi thu bài, chỉ bản sao tráo đổi được đưa lên. Bản gốc đã bị tráo.

Mấy ngày sau, kết quả khoa cử được niêm yết. Tên Tinh Tâm không nằm trong danh sách trúng tuyển. Chàng sững sờ bởi chưa bao giờ thấy mình viết tốt như kỳ thi đó.

Thành An là người đầu tiên nghe tin. Hắn lặng im một lúc, rồi nhẹ nhàng nói:

"Không sao đâu. Huynh đã làm hết sức mình rồi. Kết quả ấy không thể hiện huynh kém cỏi đâu..."

Tinh Tâm ngồi bất động, mắt nhìn xa xăm:

"Ta không phục. Có điều gì đó sai. Kỳ thi này ta viết bằng cả tâm can sao lại đánh rớt được? Không lẽ có người cố ý làm thế."

Thành An cau mày:

"Ý huynh là... bị hại?"

"Ta không dám khẳng định, nhưng cảm giác như có bàn tay lạ nào đó can dự. Có ai đó không muốn ta đỗ đạt."

Và một buổi chiều, khi chàng đang dò hỏi quan phụ trách lưu trữ bài làm, thì bất ngờ gặp lại Tín Trung.

"Sao lại ở đây?" ông hỏi, ánh mắt vừa ngạc nhiên vừa cảnh giác.

"Vãn sinh... chỉ muốn xin xem lại bài thi của mình." – Tinh Tâm khẽ đáp, tay nắm chặt cuộn giấy cũ, mồ hôi rịn đầy trán.

Tín Trung nhìn chàng một thoáng, rồi nhẹ giọng:

"Không phải ai cũng được vào đây. Nhưng nếu thật sự ngươi nghi ngờ bị hại thì ta sẽ xem cùng. Vì công bằng và vì chính nghĩa." Một đặc cách mà Tín Trung chưa từng cho ai trước đây.

Ông đưa mắt ra hiệu cho người coi kho, rồi đích thân dẫn Tinh Tâm vào hậu đường, nơi lưu trữ những cuộn bài thi đã được đánh số và niêm phong. Ánh sáng trong phòng mờ nhạt, chỉ có mùi giấy cũ và sáp niêm phong còn thơm nhẹ.

Khi cuộn bài được trải ra, ông không nói gì ngay. Ông đọc từng câu lông mày dần nhíu lại. Ngón tay ông chạm nhẹ vào mặt giấy, rồi vào vệt mực còn sót lại.

Cuối cùng, ông thở dài:

"Không phải bài ngươi viết. Ta nhớ rõ bút pháp, cách dùng chữ. Bài này thậm chí không giống cách hành văn của người có học."

"Ngài tin con bị tráo bài?"

"Ta không chỉ tin, mà ta biết! Mùi mực, giấy thô, bút tích méo mó. Có điều không dễ truy ra thủ phạm nếu không có người tận tay làm việc này. Nhưng kẻ nào đủ quyền lực để ra vào trường thi lại có mực cung đình trong tay. Kẻ đó không tầm thường"

Ánh mắt Tín Trung lạnh đi một thoáng. Hai người nhìn nhau  không nói nhưng hiểu rõ kẻ đó là ai.

Tín Trung đặt tay lên vai Tinh Tâm:

"Ngươi cứ sống ngay viết thật. Gió lớn thì cây cứng càng vững. Người hèn chỉ biết lén sau lưng, còn kẻ có chí thì bước thẳng vào chính đạo."

Một buổi sớm sau khi kết quả thi được niêm yết, trong phủ thái giám tổng quản, Liên Công ngồi trên ghế bành, tay cầm cuộn bài thi gốc mà hắn đã đánh tráo. Bài thơ thất ngôn 16 câu ấy, từng chữ từng câu đập vào mắt như roi quất thẳng vào tự ái:

Cầm bút chẳng vì tô sắc ngôn,
Ngẩng đầu phải thẹn với lương hồn.
Bụi son dẫu quét mười tầng gấm,
Khí tiết không mang nửa tấc côn.

Học bất thành, đòi xứng nhân đức
Lưng gù gối quỵ cúi thiên ân.
Bên vua ve vuốt lo vơ vét,
Cẩu hóa thân người vẫn cứ nhân.

Đạo học không làm nên chí sĩ,
Thì thơ sao cứu được cô thôn?
Thái giám nếu như sen thu thủy,
Phẩm cao còn sáng giữa hồ ôn.

Giả như chỉ biết xu nịnh chốn,
Chẳng khác gì phân giữa ngọc thôn.
Người học nếu không mang lòng sáng,
Chữ kia há khác miếng xương thôn?

Hắn nghiến răng, móng tay bấu rách mép giấy.

“Ngươi dám… dám đem ta so với chó chực xương?! Ngươi nghĩ mình là ai? Ta sẽ phanh thây ngươi ra, tên Tinh Tâm khốn khiếp!"

Hắn quăng mạnh bài thơ xuống bàn, mực bắn lên áo.

Đúng lúc đó, một tiểu thái giám hớt hải chạy vào:

“Thưa công công, có đại nhân Tín Trung cầu kiến.”

Liên Công sửa lại nét mặt, vuốt áo rồi gật đầu:

“Cho vào.”

Tín Trung bước vào, ánh mắt sắc như đao. Hắn không hành lễ, chỉ đứng thẳng, nhìn Liên Công với vẻ điềm tĩnh đến lạnh lẽo.

“Bài thơ gốc của Tinh Tâm, ta muốn lấy lại. Nó không thuộc về ngươi.”

Liên Công bật cười:

“Ngươi nói lạ. Bài thi đã niêm yết. Bản lưu trữ ắt hẳn trùng khớp với kết quả.”

“Ta không đến để ngụy biện. Ta biết ngươi đánh tráo.”

Liên Công nhướn mày:

“Có chứng cứ không?”

“Ngươi biết rõ ta không cần chứng cứ để nhận ra điều bất thường. Giấy đó là giấy của nội viện – không thể do thí sinh thường dùng. Vết xước trên mép cuộn bài không đúng vị trí thói quen cầm bút của một người thuận tay trái như Tinh Tâm.”

Liên Công im lặng. Một vệt đỏ nổi bên má hắn, nhưng giọng vẫn giữ vẻ khinh khỉnh:

“Chỉ vài dấu vết vặt vãnh, đủ để vu tội sao? Hay ngươi đang nhân danh công lý để dọa dẫm một đại thái giám đương triều?”

Tín Trung không cười, ánh mắt lạnh tanh như mặt hồ mùa đông:

“Ta không nhân danh ai cả. Ta chỉ nói cho ngươi biết, nếu còn là kẻ biết nhục thì nên biết dừng lại. Còn nếu ngươi nghĩ có thể qua mặt được cả lẽ phải chỉ bằng vài ngón quyền lực nhỏ nhoi thì ngươi sai rồi. Ngươi khôn ngoan nhưng không đủ để lấp miệng lẽ thật.”

Liên Công lùi nửa bước thoáng sợ hãi nhưng cố nặn ra nụ cười:

"Hắn chỉ giỏi viết vài câu bóng gió. Nhưng nếu để người như vậy  trèo cao quá sẽ không biết điều phải trái nữa. Gần hoàng thượng không chỉ cần chữ mà cần sự trung thành. Và có những kẻ không giấu nổi dã tâm qua thơ phú."

Tín Trung nhíu mày. Câu nói đó là lời thú nhận. Ông gật nhẹ, môi khẽ nhếch:

“Thì ra là vậy. Là sợ. Một kẻ không còn thứ gì để mất như ngươi lại sợ mất cái không thuộc về mình?”

Liên Công siết chặt tay, cổ nổi gân. Hắn không đáp.

“Ngươi có thể lừa người khác,” Tín Trung nói chậm rã  rồi dừng một nhịp trước khi nhấn từng chữ, “nhưng đừng tự ảo tưởng rằng gấm vóc và tước lộc có thể phủ kín nỗi hèn hạ trong tâm. Ngươi có thể mặc áo gấm đi giữa triều đình nhưng vẫn là kẻ không dám soi gương khi đêm xuống.”

Một khoảnh khắc im lặng kéo dài.

Tín Trung khẽ liếc qua cuộn thơ nằm trên bàn, rồi quay đầu lại nói:

"Hãy trả bài thơ ấy về đúng chỗ mếu ngươi còn chút gì gọi là danh dự."

Liên Công cười khẩy, nhưng sau một thoáng đắn đo, hắn vẫy tay cho tiểu thái giám đem bài thơ trao lại.

Tín Trung gật đầu, ánh mắt không giấu được sự nghi hoặc:

"Ta sẽ trình lên hội đồng thẩm tra. Và nếu như đúng như những gì ta thấy, tên Tinh Tâm sẽ được chấm lại công bằng và minh bạch. Với những kẻ mang đầy bóng tối trong lòng, thứ ánh sáng đó luôn chói mắt."

Liên Công siết tay, môi giật giật nhưng không nói nên lời. Tín Trung nhìn hắn thêm một lần nữa:

"Từ giờ, ta không để một trò bẩn thỉu nào của ngươi sẽ qua mắt được ta thêm một lần nào nữa."

Nói rồi, ông uy nghiêm quay lưng bỏ đi. Liên Công đứng lại giữa sảnh, hơi thở dồn dập, mắt đỏ hoe vì tức, vì nhục, hay vì sợ thật không ai biết.

***

Chiều ngày hôm đó, sau khi tin tức bài thơ được trả lại và bài thi của Tinh Tâm đang được hội đồng xem xét lại, chàng đích thân đến phủ Tín Trung để tạ ơn.

Trong sảnh phụ phía Đông, ánh nắng tà rọi xiên qua lớp mành trúc, đổ lên tấm áo quan phục thâm lam viền vàng nhạt của Tín Trung. Ở tuổi trung niên, ông vẫn giữ dáng người thẳng, vai rộng, gương mặt góc cạnh được tô điểm bằng hàng ria vừa chớm bạc. Không có sự phù phiếm hay ngạo mạn, chỉ có sự liêm chính của một người từng trải và uy nghi khiến người khác khó lòng rời mắt.

Tinh Tâm quỳ xuống kính cẩn hành lễ:

"Ân cứu mạng lần nữa, vãn sinh khắc ghi."

Tín Trung đỡ chàng dậy, ánh mắt nhu hòa hơn hẳn so với buổi thiết triều:

"Đứng dậy đi. Kẻ sĩ trọng lòng ngay, không phải quỳ gối nhiều mà nên đứng thẳng lưng."

Cả hai cùng ngồi xuống bên án trà. Trong khoảnh khắc yên lặng, ông để ý đến dáng ngồi ung dung của Tinh Tâm – lưng thẳng, mắt sáng, tay giữ ly trà mà không rung. Khuôn mặt ấy không chỉ thanh tú, mà còn toát lên một nét đĩnh đạc lạ kỳ. Một nét chững chạc sớm nở ở người từng trải hàm chứ hình ảnh của một vị quan thanh liêm tương lai vì dân vì nước hiếm có.

“Ta chưa từng thấy ai viết chữ đẹp đến thế, lại dùng chữ đúng mực như ngươi,” Tín Trung lên tiếng, giọng trầm. “Dưới ánh đèn hôm đó ngươi khiến ta ngỡ như đang nhìn lại chính mình thuở mới bước chân vào trường thi.”

Tinh Tâm hơi ngượng, mỉm cười:

“Tiểu sinh còn kém xa đại nhân. Nhưng hôm ấy, nếu không có người e là cái đầu này không còn nằm trên cổ nữa.”

Tín Trung nhấp ngụm trà, ánh mắt dừng lại nơi vành tai Tinh Tâm nơi có một vết mực rất mờ, có lẽ do đêm viết bài thi nghiêng đầu mà dính vào. Chỉ là một chi tiết nhỏ nhặt nhưng với ông lại là bằng chứng cho thấy chàng đã viết bằng tâm huyết và sự chăm chú tuyệt đối. Ông chậm rãi đặt chén trà xuống, trong lòng chỉ dấy lên một ý niệm: nếu có thể sát cánh bên nhau, người như vậy sẽ là một đồng minh vững chắc trên con đường quét sạch gian thần như Liên Công.

"Tinh Tâm," ông nhẹ giọng, “ngươi không chỉ có chữ tốt, mà còn có tâm. Kẻ như vậy, nếu một ngày ngồi ghế cao có thể làm gió đổi chiều.”

“Tiểu sinh không dám mơ cao. Chỉ mong được cầm bút chép sử, để có người đời sau đọc mà còn hiểu thế nào là liêm khiết.”

Tín Trung mỉm cười, nhưng trong ánh mắt lại như gợn lên một tia sáng mềm. Ông không đáp lại ngay, chỉ lặng lẽ rót thêm trà cho Tinh Tâm, rồi chậm rãi nói:

“Thế gian này có nhiều kẻ khiến người ta phải dè chừng, lại ít người khiến người ta muốn ngồi lại thêm một chén trà. Còn ngươi... dường như khiến người đối diện chẳng muốn rời đi.”

Tinh Tâm không hiểu hết hàm ý, chỉ đáp lại bằng một nụ cười chân thành.

Giây phút đó, không ai nói gì thêm. Nhưng trong lòng Tín Trung, tên của Tinh Tâm khẽ đọng lại như một lời hứa viết giữa trang sách, còn mơ hồ chưa rõ kết nhưng đủ để ông mong một ngày có thể cùng người ấy viết tiếp vào phần cuối, dưới danh nghĩa những người cùng gánh vác đại sự cho xã tắc.

---

Khi hội đồng khoa cử công bố kết quả cuối cùng, tên Tinh Tâm chễm chệ ở vị trí đầu bảng Trạng nguyên năm nay. Ngay khi bảng vàng được dán lên cổng Trường An giám, dân chúng đổ xô tới xem, tiếng hò reo vang tận cuối phố. Tin ấy như cánh én bay về khắp bốn phương, và rồi nhanh chóng lan đến tận An Châu.

Tại quê nhà, Trang Hoa bấy lâu nay như ngồi trên đống lửa. Mỗi ngày, nàng đều ra đứng bên cổng làng, ngóng trông bóng người từ kinh thành về. Trái tim nàng treo lơ lửng như chiếc lá cuối mùa, chỉ một cơn gió nhẹ cũng đủ làm rơi. Đêm đến, nàng ngồi lần chuỗi tràng hạt mẹ để lại, miệng khẽ niệm tên chàng như một lời cầu khẩn.

Rồi sáng hôm ấy, khi người đưa tin chạy về làng, thở hổn hển mà hét lớn: “Tinh Tâm đỗ Trạng nguyên rồi!”, Trang Hoa chết lặng. Một thoáng không tin, rồi hai tay ôm mặt òa khóc. Không phải vì buồn, mà vì hạnh phúc vỡ òa như dòng nước bị kìm nén quá lâu cuối cùng cũng tìm được lối thoát.

Nàng lao ra khỏi cửa, chân trần dẫm lên đất ướt, vừa cười vừa khóc. Cả làng như vỡ òa trong niềm vui chung, nhưng chỉ có nàng mới hiểu hết ý nghĩa của giây phút đó – là một đời chờ đợi, một niềm tin không bao giờ dứt, cuối cùng cũng được hồi đáp. Trong thôn, người người đổ ra ngõ, bàn tán không dứt: "Thằng bé Tâm đó! Đỗ Trạng nguyên rồi!"

Một tháng sau, lễ vinh quy được tổ chức long trọng. Đoàn ngựa, lọng vàng, chiêng trống rợp trời dẫn đầu bởi một chiếc kiệu sơn son thếp vàng có cờ thêu hai chữ “Trạng nguyên” lấp lánh giữa nắng thu.

Tinh Tâm ngồi ngay ngắn trong kiệu, áo bào đỏ viền gấm, mũ cánh chuồn trang nghiêm. Dáng chàng vẫn như xưa – khiêm nhường, mắt nhìn thẳng, chỉ khác là đôi mắt ấy giờ đã thấm thêm một tầng từng trải.

Người dân ùa ra hai bên đường reo hò, trẻ con chạy theo tung hoa giấy, còn cụ già chống gậy đứng bên cổng làng không ngừng lắc đầu tấm tắc: “Nó không làm hổ thẹn tiên tổ!”

Trang Hoa đứng trong sân nhà, mặc áo lụa màu thanh thiên, đầu vấn khăn giản dị. Nàng không trang điểm, nhưng gương mặt rạng rỡ hơn cả bao giờ hết. Khi tiếng kiệu dừng lại, nàng bước ra cổng đúng lúc Tinh Tâm vén màn kiệu. Hai ánh mắt gặp nhau. Không cần nói gì, cả hai đều hiểu mọi gian truân đã qua và giờ là lúc bắt đầu một khởi đầu tươi đẹp. Bên cạnh, bà con chòm xóm tụ tập chúc mừng. Ai nấy đều vui mừng khôn xiết, kể nhau nghe chuyện chàng Tâm năm xưa đèn sách ra sao, giờ đã là Trạng nguyên triều đình.

Còn ở kinh thành, trong một gian điện âm u phía sau Tử Cấm Thành, ánh nến lay động phản chiếu lên lớp rèm gấm dày. Trên long sàng trải thảm tơ tằm, Hoàng đế mập mạp nằm nghiêng, ngực phập phồng đều đều sau giấc ngủ nặng nề. Mồ hôi và mùi thuốc bổ vẫn còn vương trên lớp chăn thêu rồng.

Liên Công cúi thấp người, chỉnh lại góc màn, lau mồ hôi ở cổ hoàng đế, rồi nhẹ nhàng rút lui. Hắn vừa qua một đêm dài hầu hạ  từ xoa bóp, rót rượu đến cả những chuyện nhục nhã mà hắn không còn thấy xa lạ. Thân thể mập ú của hoàng đế, lớp mỡ dày như phủ cả tầm vóc một con người, mỗi lần chạm vào là một lần hắn phải gắng giữ nụ cười gượng nơi khóe miệng. Long dịch nhớp nháp kèm tơ máu rỉ ra phía sau cánh mông của hắn thật quá đau đớn. Lần nào hắn cũng như món đồ chơi mặc cho lão Hoàng đế già cưỡng bức.

Trên đường về phòng, hắn đi qua hành lang lát đá cẩm thạch, nơi ánh trăng chiếu lên như tấm gương lạnh lẽo. Tường son, cột vàng, gấm vóc phủ đầy – tất cả là biểu tượng của quyền lực tối cao. Nhưng trong mắt hắn lúc này chỉ còn lại sự rỗng tuếch, mùi trầm hương sực nức và âm thanh xào xạc của xiêm y kéo lê trên đá.

“Vinh quy bái tổ…” – hắn lẩm bẩm khi dừng bước bên hồ sen khô xác cuối mùa. Trong tay hắn là một tờ chiếu báo: Trạng nguyên tên Tinh Tâm.

Hắn cười nhạt, mím chặt môi đến trắng bệch. Mắt ngước lên nhìn vầng trăng khuyết vắt qua rặng liễu, lòng cay đắng.

“Ta cũng từng mơ giấc mộng đó nhưng giờ tất cả là của hắn!”

Tiếng trống rộn ràng, tiếng người cười nói, tất cả hòa vào nhau như một khúc khải hoàn. Nhưng trong góc tối, mầm ghen tị lại bắt đầu nảy mầm một lần nữa. Liên Công trở về phòng, tiếng bước chân hắn rơi nhè nhẹ lên nền gạch men bóng loáng. Căn phòng được chưng bằng gấm lụa thượng hạng, vách tường treo những bức họa long phụng và tấm rèm thêu vàng óng ánh. Hắn bước đến trước gương đồng và soi mình. Đã lâu rồi hắn chưa dám đối diện với mình qua gương

Một gương mặt trắng nhợt, môi dường như đỏ hơn trước như có phấn hồng thoa thường nhật. Gò má hóp lại, đôi mắt sắc lẻm không phải của người quân tử. Hắn vén áo, lặng lẽ đưa tay sờ xuống bụng dưới…

Chỗ đó giờ chỉ còn là một khoảng da chết không hồn , cứ rỉ nước đái không tự chủ. Căn phòng này có đốt bao nhiêu trầm hương đi nữa thì mùi khai thối của thái giám vẫn cứ ve vãn đâu đây… Phía sau thì nhớp nháp long tinh gã hoàng đế già vừa xuất vào trong chưa được bao lâu đang rỉ xuống.,,

 Hắn cởi bỏ lớp áo thái giám để khoác thử một chiếc áo bào đỏ thêu hoa văn như của Trạng nguyên lúc trước sai Nội vụ phủ may riêng cho. Gấm lụa mềm mại trượt qua da, nhưng thay vì cảm giác vinh quang, chỉ là tủi nhục đè nặng.

Hắn xoay người trước gương, dáng điệu không còn mạnh mẽ, mà gần như lả lướt. Vai hắn nhỏ, eo hắn cong, không còn là thân thể của một nam nhân thực thụ. Chưa kể lưng cũng hơi gù xuống, chắc do tối nào cũng bị lão hoàng đế già lấy cái thân to béo nằm đè lên, rồi cả những khi hầu hạ phải cúi người cả ngày. Nhìn trong thảm hại làm sao vì chẳng có nam nhân thực thụ nào có cái dáng vẻ bạc nhược luồn cúi như vậy. Trong đầu hắn, hình ảnh của Tinh Tâm hiện lên: dáng người cao thẳng trong tấm áo bào trạng nguyên thật hiên ngang, ánh mắt kiên định, tiếng nói dõng dạc vang khắp thôn làng.

Hắn tưởng tượng ra Trang Hoa đứng cạnh chàng, bàn tay nàng nắm chặt lấy tay người ấy, đôi mắt nhìn lên tràn đầy tự hào. Trong khi đó, hắn chỉ có thể đứng bên đỡ cơ thể ục ịch cho một lão vua già nua mỗi đêm dùng miệng hầu hạ, mỗi sáng lau mồ hôi cho thân thể đẫm mỡ của hoàng đế.

Liên Công nghiến răng, bàn tay siết chặt góc áo đến nhăn nheo:

“Lẽ ra người đứng trên kiệu đó phải là ta. Phải là ta!”

Hắn đổ người xuống giường, chiếc gối thêu chỉ vàng lún xuống theo thân hình gầy guộc. Hơi ấm trên cổ vẫn còn mùi long thể từ đêm qua. Hắn khịt mũi định lau đi nhưng dừng lại như sợ chạm vào thực tại. Trong đầu hắn, mọi ký ức rối mù từ tiếng thở của lão hoàng đế đến ánh mắt của dân làng nhìn Tinh Tâm đầy cứ xoay vòng.

Trong hắn giờ đây không còn là một con người mưu cầu danh vọng mà là một tạo vật bị nhào nặn từ quyền lực, dục vọng và ảo tưởng. Và mỗi khi đối diện ánh sáng như người huynh đệ ấy, hắn thấy mình như bóng tối đang dần bị tan biến.

---